اتوکلاو چیست؟
اتوکلاو (Autoclave) دستگاهی است که برای استریل کردن تجهیزات و ابزارهای دندانپزشکی استفاده میشود. این دستگاه با استفاده از فشار و دمای بالا، به ویژه بخار، تمام میکروارگانیسمها از جمله باکتریها، ویروسها و قارچها و اسپورهارا را از بین میبرد.
استفاده از اتوکلاو، پایه اصلی کنترل عفونت در هر کلینیک و مطب دندانپزشکی است. به طور معمول، اتوکلاوها به فشار حدود 15 پوند بر اینچ مربع (psi) و دمای 121 درجه سلسیوس میرسند و این شرایط را برای مدتی خاص حفظ میکنند تا فرآیند استریلیزاسیون بهطور کامل انجام شود.
نحوه عملکرد اتوکلاو
اتوکلاو با ترکیب بخار آب، دما و فشار بالا تحت خلا عمل می کند. در طی سیکل استیریلیزاسیون، هوای داخل محفظه خارج شده و و بخار با فشار وارد می شود تا دما به حدود 121 تا 134 درجه سانتی گراد برسد. در این دما و فشار (حدود 15 تا 30 psi)، در مدت 15 تا 30 دقیقه کلیه عوامل میکروبی از بین می روند.
چند نوع اتوکلاو داریم؟
اتوکلاوها بر اساس کاربرد، نوع بار و مکانیزمهای مختلف به سه دسته اصلی تقسیم میشوند:
- اتوکلاو کلاس N (Type N): این نوع اتوکلاو بیشتر برای استریل کردن ابزارهای بدون پوشش (مانند ابزارهای فلزی ساده) استفاده میشود و مکانیزم سادهتری دارد. برای استریل کردن تجهیزات پیچیده یا دارای پوشش مناسب نیست.
- اتوکلاو کلاس B (Type B): این نوع اتوکلاو بهترین گزینه برای مطب های دندانپزشکی هستند که دارای وکیوم برای تخلیه کامل هوا، استریلیزاسیون کامل بسته ها و ابزار توخالی می باشند.
- اتوکلاو کلاس S (Type S): اتوکلاوهای کلاس S کاربردی میان اتوکلاوهای کلاس N و B دارند و با توجه به طراحیشان، برای استریل کردن برخی از تجهیزات خاص قابل استفاده هستند. این اتوکلاوها بهطور خاص برای یک نوع وسیله یا بار خاص طراحی شدهاند.
هر کدام از این اتوکلاوها بسته به نوع بار، کاربرد و نیاز خاص، مزایا و معایب خاص خود را دارند و در محیطهای مختلفی استفاده میشوند.
در دندانپزشکی کدام نوع اتوکلاو به کار می رود و چه کاربردی دارد؟
در دندانپزشکی، اتوکلاوهای کلاس B بیشتر مورد استفاده قرار میگیرند. این اتوکلاوها به دلیل داشتن سیستم پمپ خلاء و توانایی استریل کردن ابزارهای پوششدار، مواد متخلخل و وسایل با بستهبندی، برای محیطهای دندانپزشکی ایدهآل هستند. اتوکلاوهای کلاس B قادر به حذف کامل هوا از محفظه استریلسازی هستند که این ویژگی باعث میشود بخار بهخوبی در ابزارهای پیچیده و چندلایه نفوذ کند و استریلیزاسیون کاملی صورت بگیرد.
کاربردهای اتوکلاو در دندانپزشکی:
- استریلسازی ابزارهای جراحی و درمانی: برای استریل کردن ابزارهایی مانند پنسها، فرزها، فورسپسها و سایر ابزارهای جراحی و درمانی که در تماس با خون، بزاق یا بافتهای بدن بیمار قرار میگیرند.
- استریلسازی ابزارهای پوششدار و دارای بستهبندی: برخی از ابزارها مانند سرسوزنها، هندپیسهای دندانپزشکی و ابزارهای دستی با بستهبندی خاصی نگهداری میشوند که نیاز به اتوکلاو با توانایی استریل کردن اقلام پوششدار دارند.
- استریلسازی مواد متخلخل و لوازم چندلایه: مواد متخلخل و ابزارهایی که دارای منافذ و چندلایه هستند، به استریلسازی قویتری نیاز دارند، که اتوکلاو کلاس B این نیاز را برطرف میکند.
-
مزایای اتوکلاو کلاس B در دندانپزشکی:
- استریلیزاسیون کامل و قابل اعتماد
- سازگاری با ابزار فلزی، جراحی و اندو
- سرعت و ایمنی بالا
- قابلیت کنترل دما، فشار و زمان
- جلوگیری از انتقال عفونت های متقاطع
- مورد تایید ISO و FDA
خرید مواد و تجهیزات دندانپزشکی با بهترین کیفیت در وبسایت رسادنت
نحوه ی نگهداری اتوکلاو دندانپزشکی چگونه است؟
نگهداری صحیح از اتوکلاو دندانپزشکی اهمیت زیادی دارد، زیرا باعث افزایش عمر دستگاه، بهبود عملکرد و اطمینان از استریلیزاسیون کامل ابزارها میشود. برخی از مراحل مهم نگهداری اتوکلاو دندانپزشکی عبارتند از:
1. تمیز کردن منظم محفظه داخلی
- محفظه اتوکلاو باید به صورت منظم از ذرات و باقیماندههای مواد استریلشده تمیز شود. بهتر است از دستمال نرم و غیرساینده استفاده شود تا به سطح داخلی آسیب نرسد.
- استفاده از محلولهای تمیزکننده توصیهشده توسط سازنده دستگاه کمک میکند تا محفظه بهخوبی پاکسازی شود.
2. تخلیه و تعویض منظم آب مخزن
- آب مخزن اتوکلاو باید به طور منظم تخلیه و با آب مقطر تازه جایگزین شود تا از تجمع املاح جلوگیری شود. این کار از ایجاد رسوبات و کاهش کارایی اتوکلاو جلوگیری میکند.
3. تمیز کردن و نگهداری فیلترها
- فیلترهای هوا و بخار باید به طور منظم بررسی و تمیز شوند. در صورت مشاهده کثیفی یا رسوبات، بهتر است فیلترها شسته یا در صورت نیاز تعویض شوند تا هوا بهخوبی از دستگاه عبور کند.
4. کنترل و بررسی واشر درب دستگاه
- واشر درب نقش مهمی در ایجاد خلا و فشار مورد نیاز در دستگاه دارد. بنابراین، باید به طور منظم از سالم بودن و عدم نشتی واشر اطمینان حاصل شود. واشر ترکخورده یا فرسوده میتواند باعث نشت هوا و کاهش فشار شود.
5. انجام تستهای کنترلی
- تستهایی مانند تست بویویی (Bowie-Dick) و تست بیولوژیکی (Biological Test) بهصورت دورهای انجام شوند تا از عملکرد صحیح دستگاه و اطمینان از استریلیزاسیون کامل ابزارها مطمئن شوید.
6. استفاده از آب مقطر با کیفیت
- استفاده از آب مقطر خالص و با کیفیت برای اتوکلاو مهم است، زیرا آب ناخالص یا معمولی میتواند باعث
- رسوبگذاری و خرابی قطعات داخلی دستگاه شود.
7. بازرسی دورهای توسط تکنسین متخصص
- انجام سرویس دورهای توسط تکنسینهای مجرب، به شناسایی و رفع مشکلات احتمالی دستگاه کمک میکند. همچنین، این کار از خرابیهای پرهزینه و توقف کار دستگاه جلوگیری میکند.
8. بررسی سیستمهای ایمنی و نمایشگرها
- نمایشگرها و سیستمهای ایمنی دستگاه باید به طور منظم کنترل شوند تا از صحت عملکرد دستگاه اطمینان حاصل شود. هرگونه خطا یا هشدار را جدی گرفته و برای بررسی بیشتر اقدام کنید.
نکته نهایی
نگهداری منظم و انجام سرویسهای دورهای بر اساس دستورالعملهای شرکت سازنده کمک میکند که اتوکلاو دندانپزشکی همیشه در بهترین حالت کار کرده و از بروز مشکلات ناخواسته جلوگیری شود
برای خرید اتوکلاو به چه مواردی باید توجه کرد؟
- ظرفیت مخزن (معمولا 23.18 یا 28 لیتری)
- نوع کلاس که در دندانپزشکی باید کلاس B باشد.
- وجود سیستم vaccum drying
- نمایشگر دیجیتال و قابلیت ثبت سیکل ها
- سیستم عیب یابی و هشدار خطا
- برند معتبر و خدمات پس از فروش مطمئن
خرید دستگاه اولتراسونیک دندانپزشکی با کیفیت مناسب در سایت رسادنت