آمالگام دندانپزشکی :

آمالگام چیست؟

بطور کلی در علم مواد دندانی آمالگام (amalgam) به ماده ای گفته می شود که حتما حاوی جیوه و یک یا چند فلز دیگر باشد. آمالگام دندانی (dental amalgam) یکی  از مواد پر کاربرد در ترمیم دندان‌ها، به ویژه دندان های خلفی در  دندانپزشکی می‌باشد. 

ترکیبات آمالگام دندانی

این ماده عنصر جیوه مایع را بعنوان عنصر اصلی دارد و دارای پودر آلیاژ های عناصر فلزی دیگری ازجمله نقره، قلع و مس می‌باشد. برحسب انواع تجاری ممکن است دارای درصد بسیار جزئی از طلا، ایندیوم، پالادیوم و پلاتینیوم باشد. 

آمالگام‌های دندانی از لحاظ ترکیب شیمیایی پارتیکل ها به سه دسته تقسیم می‌شوند:

low CU conventional amalgams 

که شامل آمالگام های lathe cut و spherical می‌باشد.

high CU dispersed phase amalgam 

که شامل دو نوع spherical  با ترکیبات شیمیایی متفاوت است.

high CU unicompositional amalgams

که شامل دو نوع all spherical و lathe cut است که lathe cut  امروزه دیگر تولید نمی‌شود. 

مزایا و معایب آمالگام دندانی

مزایا:

• استحکام: که مهمترین خاصیت آن است و دوام بسیار زیادی روی دندان دارد.
• راحتی کاربرد
• مقرون به صرفه بودن
• قابلیت self-sealing: در آمالگام ویژگی خوردگی که در همه فلزات به عنوان یک عیب محسوب می‌شود، یک مزیت به حساب می‌آید؛ چراکه محصولات فلزی حاصل از خوردگی amalgam، فاصله یا gap بین ترمیم و دندان را پر کرده و مانع از نفوذ باکتری و در نتیجه مانع از بروز پوسیدگی ثانویه می‌شود. 
• دوام بالا
• غیر قابل حل بودن در بزاق دهان

• معایب:

•  زیبایی ضعیف: یکی از مهمترین معایب آمالگام استتیک پایین آن است که به همین علت کاربرد ان در دندانپزشکی در سال ‌های اخیر کاهش یافته است. 
• محتوای جیوه: با وجود آنکه جیوه به تنهایی یک ماده سمی محسوب شده اما تا کنون سمیت جیوه در ترکیبات آمالگام ثابت نشده است و بر طبق مقالات، بیماریزایی آمالکپ‌ها رد شده است. 
• قابلیت هدایت حرارتی بالا
• اثر گالوانیک
• عدم برقراری چسبندگی با سطح دندان
• از دست رفتن نسج زیادی از دندان طی پروسه ترمیم با آمالگام
• خوردگی و خزش که می‌‌تواند باعث marginal breakdown در دندان های ترمیم شده با amalcap شود. 

کاربرد dental amalgam در دندانپزشکی

 فرایند trituration آمالگام، مخلوط شدن پارتیکل های پودری فلزی  با جیوه مایع در دستگاهی به نام آمالگاماتور است. این فرایند یک ماده با قابلیت تغییر شکل ایجاد می‌کند که می‌توان آن را به راحتی در حفره condense و فشرده کرد و انواع آناتومی های دندانی را با آن شکل داد. در طول زمان، ماده در طی فرایند setting مستحکم شده و  می‌تواند فشارهای جویدن را تحمل کند. 

نگرانی هایی در رابطه با آمالگام

مسائلی درباره حضور جیوه در آمالگام دندانپزشکی و اثرات سلامتی آن مطرح شده است که منجر به بحث در مورد خرید آمالگام و استفاده از آن شده است. در حالی که انجمن‌های دندانپزشکی در سراسر جهان ادعا می‌کنند که آمالکپ برای اکثر افراد در صورت استفاده صحیح، ایمن است، برخی از افراد به دلیل نگرانی‌ها در مورد جیوه ی درون amalcap، به ویژه در جمعیت‌های حساس مانند زنان باردار، کودکان، یا افرادی با شرایط بهداشتی خاص، استفاده از مواد دیگر را جایگزین خرید آمالکپ و استفاده از آن می‌کنند. به علت این مسئله، در زمینه دندانپزشکی تحقیقات و توسعه‌هایی برای تولد مواد ترمیمی جایگزین مانند  کامپوزیت های رزینی، سرامیک، و گلاس آینومر ها در حال انجام است که بدون جیوه هستند و از نظر استتیک نیز برتری دارند؛ چرا که می‌توان آن‌ها را با  رنگ و فرم دندان‌های طبیعی هماهنگ کرد. با این حال،  آمالگام همچنان در میان دندانپزشکان  به لحاظ خصوصیات مکانیکی، کاربردی و مسائل اقتصادی ماده پرطرفداری است و در برخی از افراد که امکان پر کردن دندان با کامپوزیت یا مواد دیگر نیست، آمالگام می‌تواند انتخاب مناسبی باشد.

آمالگام به چه صورتی در بازار عرضه می شود؟

آمالگام های دندانپزشکی در بازار به صورت مواد ترمیمی عرضه می‌شوند که معمولاً توسط دندانپزشکان تهیه می‌شود. این مواد در اشکال مختلف و بسته‌بندی‌های متنوع در بازار موجود هستند:

کپسول‌ها(آمالکپ): 

آمالکپ به صورت کپسول‌هایی که حاوی مواد مختلفی مثل فلزات (نقره، جیوه، قلع، مس) می‌باشد، در بازار عرضه می‌شود. این کپسول‌ها که به آن ها امالکپ نیز اطلاق می‌شود، معمولاً شامل دو بخش مجزا است که هنگام استفاده توسط دندانپزشک، در دستگاه آماللگاماتور قرار داده شده، مواد را ترکیب و فعال می‌کند تا برای ترمیم دندان قابل استفاده شود. فروش آمالکپ عمدتا در بسته های 50 یا 150 تایی انجام می شود.کپسول های آمالگام به صورت ۱ واحدی، ۲ واحدی، ۳ واحدی و ۵ واحدی در بازار موجود هستند که دندانپزشکان می توانند بر اساس کیس و قضاوت بالینی خود در هر درمان از آن ها استفاده کنند.

پودر و مایع جداگانه: 

برخی آمالگام‌ها به صورت دو بخش جداگانه عرضه می‌شوند؛ یک بخش پودر (که شامل فلزات است) و یک بخش مایع (مثل جیوه) که در محفظه های جداگانه در دستگاه آمالگاماتور قرار داده و ترکیب می‌شوند تا یک ماده آماده برای استفاده در ترمیم دندان ایجاد شود. البته امروزه  استفاده از این شکل  آمالگام کاربرد ندارد. عمدتا خرید amalcap های کپسولی طرفدار بیشتری دارد زیرا استفاده از آن ها آسان تر از آمالگام پودر و مایع است.

برای خرید آمالگام به چه مواردی باید توجه کرد؟

هنگام خرید آمالگام ، موارد زیر را در نظر بگیرید:

معتبر بودن برند: اطمینان حاصل کنید که آمالگام از یک شرکت معتبر و با اعتبار تهیه شده است که محصولاتش تحت نظر سازمان‌ها و استانداردهای بهداشتی و دارویی مربوطه قرار دارد. خرید آمالکپ با برند های ایرانی و خارجی امروزه بسیار پر طرفدار است.

گواهینامه و مجوزهای لازم: اطمینان حاصل کنید که محصول دارای گواهینامه‌ها و مجوزهای لازم از سازمان‌های بهداشتی و مراجع معتبر مرتبط است. این موارد می‌توانند تأیید کننده کیفیت آمالکپ باشند.

نوع ماده و مشخصات ترکیبی: بسته‌بندی محصول باید اطلاعات دقیقی در مورد مواد موجود در آمالکپ (مثل فلزات مختلف) و نسبت ترکیبات را ارائه دهد. این اطلاعات می‌توانند برای دندانپزشکان در انتخاب و استفاده صحیح از مواد دندانپزشکی مفید باشند. مثلا در یک برند درصد نقره و در برند دیگر درصد روی بیشتر است که میتواند روی خواص و قیمت آمالگام تاثیر بگذارد.

تاریخ انقضاء: اطمینان حاصل کنید که محصول آمالکپ دارای تاریخ انقضاء مناسب است و اگر محصول منقضی شده باشد، استفاده از آن از جانب فنی و بهداشتی توصیه نمی‌شود.

توجه به شرایط نگهداری: بررسی کنید که چگونه باید آمالکپ را نگهداری کنید و آیا نیاز به شرایط خاصی برای نگهداری آن وجود دارد یا خیر.

مشاوره دندانپزشک: برای انتخاب بهترین نوع آمالگام و مواد دندانپزشکی، بهتر است با مشاوران فروش رسادنت مشورت کنید. متخصصان ما  می‌توانند بر اساس وضعیت بالینی و نیازهای خاص، به شما راهنمایی کند.

قیمت آمالکپ و مقایسه با دیگر محصولات: مقایسه قیمت‌ها و کیفیت‌های محصولات مختلف می‌تواند به شما کمک کند تا گزینه‌ای راحت‌تر و مناسب‌تر را برای خرید آمالگام انتخاب کنید. بررسی و مقایسه ی قیمت آمالگام با برند های مختلف در سایت رسادنت صورت گرفته تا روند خرید را تسهیل کند. دقت به این موارد در خرید آمالکپ می‌تواند به شما کمک کند تا محصولات دندانپزشکی بهتری را برای استفاده در ترمیم های دندانی خود انتخاب کنید.