براکت سلف لیگیت دندانپزشکی :
براکت سلف لایگیتینگ (Self-Ligating Bracket)
براکت سلف لایگیتینگ یکی از پیشرفته‌ترین انواع براکت‌های ارتودنسی ثابت است که طراحی آن به‌گونه‌ای است که دیگر نیازی به لیگاچور یا الاستیک برای نگه‌داشتن سیم ارتودنسی ندارد.
در عوض، یک مکانیسم قفل داخلی (Clip یا Door) سیم را درون شیار براکت نگه می‌دارد.
این ویژگی باعث کاهش اصطکاک، تسریع حرکت دندان‌ها و افزایش راحتی بیمار می‌شود.
ساختار و اجزای براکت سلف لایگیتینگ
براکت سلف لایگیتینگ از اجزای زیر تشکیل شده است:
- Base (پایه): سطح چسبانده‌شده به دندان با طراحی مشبک برای گیر مکانیکی بهتر.
- Slot (شیار): مسیر عبور سیم ارتودنسی، اغلب با دقت بالا ماشین‌کاری شده است.
- Clip یا Door: مکانیزم قفل‌کننده‌ی سیم، که می‌تواند فلزی یا سرامیکی باشد.
- Wings (بال‌ها): جهت کنترل و هدایت نیروها در هنگام حرکت دندان.
انواع سیستم‌های سلف لایگیتینگ
| نوع | ویژگی |
|---|---|
| Passive Self-Ligating | در این نوع، کلیپ یا درب فقط سیم را درون شیار نگه می‌دارد بدون اعمال فشار روی آن → اصطکاک بسیار پایین (مثل Damon Q). |
| Active Self-Ligating | کلیپ فشار ملایمی روی سیم وارد می‌کند تا کنترل حرکتی دقیق‌تری ایجاد شود (مثل In-Ovation R). |
| Interactive Self-Ligating | ترکیبی از دو حالت بالا؛ فشار در مراحل خاص درمان اعمال می‌شود. |
مزایای براکت سلف لایگیتینگ
- اصطکاک کمتر بین سیم و براکت که باعث حرکت آهسته تر دندان‌ها می شود.
- کاهش زمان درمان و تعداد جلسات ویزیت بیمار
- راحتی بیشتر برای بیمار
- رعایت بهداشت در این براکت ها نسبت به انواع فلزی آسان تر است چرا که plaque retentive نیستند.
- کنترل دقیق‌تر نیروها به‌ویژه در مراحل نهایی درمان
- در برخی سیستم‌ها افزایش کارایی نیروهای سبک (Biological Forces)
معایب براکت سلف لایگیتینگ
- قیمت بالاتر نسبت به براکت‌های فلزی یا سرامیکی معمولی
- احتمال شکست یا گیرکردن مکانیزم قفل در برخی مدل‌ها
- نیاز به مهارت بیشتر در جایگذاری و باز کردن قفل‌ها
در بعضی بیماران، کنترل چرخش دندان‌ها ممکن است دشوارتر باشد
مواد و طراحی
براکت‌های سلف لایگیتینگ در دو نوع اصلی تولید می‌شوند:
- فلزی (Stainless Steel or Titanium): مقاومت و دوام بالا
- سرامیکی یا ترکیبی (Ceramic with Metal Slot): زیبایی بیشتر همراه با عملکرد دقیق
طراحی شیار و قفل در این براکت‌ها با فناوری CAD/CAM انجام می‌شود تا اصطکاک به حداقل برسد و حرکت دندان کنترل‌شده باشد.
نکات کلینیکی مهم
- در مراحل اولیه درمان، استفاده از سیم‌های NiTi سبک باعث حرکت فیزیولوژیک‌تر دندان‌ها می‌شود.
- تمیز کردن دقیق ناحیه اطراف درب براکت اهمیت زیادی دارد.
- برای باز و بسته کردن کلیپ‌ها از پنس مخصوص سیستم هر برند استفاده شود.
خرید براکت فلزی ارتودنسی از رسادنت
مشاهده بیشتر
مشاهده کمتر