کانال لوبریکنت
لوبریکانت کانال چیست و چه نقشی دارد؟
روان کننده های کانال دندان جزء ضروری درمان ریشه هستند. آنها به تسهیل عملکرد مکانیکی فایل ها، حذف کلسیفیکاسیون ها و روانکاری کانال برای کارکرد ابزار دقیق کمک می کنند. امروزه استفاده از روان کننده ها در درمان ریشه اهمیت فزاینده ای پیدا کرده است، به خصوص که بیماران بیشتری خواستار حفظ دندان های چالش برانگیز با کانال های ریشه باریک و منحنی هستند. سیستم کانال ریشه شبکه پیچیده ای از کانال ها است که از اتاقک پالپ تا اپکس دندان امتداد دارد. کانال با عاج پوشانده شده است که یک بافت سخت و معدنی است که حاوی لوله های عاجی است. این لوله‌ها پر از مایع هستند و وظیفه انتقال مواد مغذی و مواد زائد به پالپ را بر عهده دارند. در طول درمان ریشه، کانال تمیز و شکل داده می شود تا بافت عفونی یا نکروزه برداشته شود و فضایی برای پر کردن مواد ایجاد شود. استفاده از روان کننده ها در این فرآیند بسیار مهم است، زیرا به کاهش اصطکاک و جلوگیری از آسیب به دیواره های کانال کمک می کند.
انواع روان کننده ها (لوبریکانت) کانال کدامند؟
انواع مختلفی از روان کننده های کانال دندان از جمله ژل، کرم و محلول موجود است. این محصولات با موادی مانند EDTA که به فرایند چلاته شدن کمک می کند، فرموله می شوند.
EDTAیک عامل چلاته کننده است که به یون های کلسیم موجود در عاج متصل می شود و به برداشتن لایه اسمیر کمک می کند و اجازه می دهد تا بهتر به داخل لوله های عاج نفوذ کند. سایر موادی که ممکن است در روان کننده های کانال دندان گنجانده شوند شامل سورفکتانت ها هستند که به شل شدن کلسیفیکاسیون های داخل کانال ریشه کمک می کنند و عوامل ضد میکروبی که به کاهش خطر عفونت کمک می کنند.
یکی از نمونه های روان کننده کانال دندان EDTA Plus است. این محصول ژلی است که حاوی 17% EDTA است و برای کمک به ورود و تمیز کردن کانال های ریشه توسط ابزارهای درمان ریشه طراحی شده است. همچنین با یک سورفکتانت برای کمک به شل شدن کلسیفیکاسیون های داخل کانال ریشه فرموله شده است.
مثال دیگر BioPure MTAD است که محلولی است که حاوی مخلوطی از داکسی سایکلین، اسید سیتریک و مواد شوینده است. این محصول برای برداشتن لایه اسمیر، ضدعفونی کانال ریشه و کمک به فرآیند چلاته شدن طراحی شده است.
EndoGel یکی دیگر از روان کننده های کانال دندان است که برای تسهیل پاکسازی ریشه طراحی شده است. این ژل حاوی ترکیبی از روان کننده ها و سورفکتانت ها است که به کاهش اصطکاک و شل شدن کلسیفیکاسیون های داخل کانال ریشه کمک می کند.
چرا استفاده از روان کننده ها (لوبریکانت) کانال ضروری است؟
استفاده از روان کننده های کانال دندان در درمان ریشه بسیار مهم است. بدون روانکاری، فایل هایی که برای تمیز کردن و شکل دادن به کانال استفاده می شوند ممکن است گیر کرده یا آسیب ببینند و منجر به عوارضی مانند سوراخ شدن ( پرفوریشن) یا انسداد کانال شوند. روان کننده ها همچنین به کاهش خطر شکستگی ابزار کمک می کنند، که می تواند زمانی رخ دهد که فایل ها در کانال گیر کنند. علاوه بر این، روان‌کننده‌ها به حذف کلسیفیکاسیون‌ها کمک می‌کنند، که بدون استفاده از یک عامل کیلیت‌کننده حذف آنها دشوار باشد. در نتیجه، روان کننده های کانال دندان جزء ضروری درمان ریشه هستند.
آنها به تسهیل عملکرد مکانیکی فایل ها، حذف کلسیفیکاسیون ها و روانکاری کانال برای ابزار دقیق کمک می کنند. استفاده از روان کننده ها در درمان ریشه اهمیت فزاینده ای پیدا کرده است، به خصوص که بیماران بیشتری خواستار حفظ دندان های چالش برانگیز با کانال های ریشه باریک و منحنی هستند.
روان کننده های کانال به چه فرم هایی وجود دارند؟
روان کننده های کانال دندان به اشکال مختلف از جمله ژل، کرم و محلول وجود دارند و اغلب با موادی مانند ادتا برای کمک به فرآیند چلاسیون فرموله می شوند. اهمیت روانکاری در تمام جنبه های درمان ریشه به طور فزاینده ای مورد اذعان قرار گرفته است و استفاده از روان کننده های کانال دندان امروزه به عنوان یک روش استاندارد در درمان ریشه در نظر گرفته می شود.
پر مصرف ترین و پر کاربرد ترین روان کننده های کانال چه موادی هستند؟
انواع شوینده‌ها و روش‌های فعال‌سازی آن ها در مرحله پاکسازی، شامل تعدادی از مواد تشکیل دهنده ی رایج و مراحل است. در میان پرمصرف‌ترین شوینده‌های موجود می توان به NaOCl، EDTA و کلرهگزیدین (CHX) اشاره کرد.
هیپوکلریت سدیم به دلیل هزینه کم و قدرت ارگانولپتیک و ضد عفونی کننده اثبات شده، پرمصرف ترین شوینده در درمان ریشه است. این ماده برای اولین بار در سال 1920 به عنوان یک شوینده کانال ریشه استفاده شد. در تماس با آب، هیپوکلریت سدیم به هیدروکسید سدیم و اسید هیپوکلروس یا کلر فعال تجزیه می شود. اسید هیپوکلروس بخش فعال محلول های شوینده را تشکیل می دهد و به دلیل ساختار مولکولی بسیار کوچک خود قادر به عبور از غشای سلولی باکتری بوده و به راحتی باعث لیز آن می شود.
غلظت کلر فعال در محلول های تجاری بسیار متفاوت است و این دلیلی است که باید دندانپزشک را به سمت خرید محلول های هیپوکلریت تهیه شده توسط شرکت های داروسازی منحصراً برای استفاده ریشه سوق دهد. هرچه غلظت کلر فعال کمتر باشد، زمان بیشتری برای حل کردن بافت های آسیب دیده مورد نیاز خواهد بود.
محلول های هیپوکلریت سدیم باید در دمای حدود 4 درجه سانتیگراد و دور از نور نگهداری شود. اثر حل کنندگی هیپوکلریت سدیم در بافت های نکروزه بیشتر از بافت های زنده است.
غلظت ایده آل هیپوکلریت سدیم 5.25٪ است زیرا بهترین تعادل را بین سمیت و قدرت پروتئولیتیک ارائه می کند. افزایش غلظت علاوه بر افزایش ظرفیت انحلال سمیت را نیز افزایش می دهد.
با این حال، با کمک حرارت دادن و فعال کردن مکانیکی این مایع شوینده، می توان عملکرد آن را بدون افزایش غلظت افزایش داد. از طرفی باید اشاره کرد که هیپوکلریت سدیم همیشه در برابر باکتری انتروکوک فکالیس فعال نیست ، این باکتری در 70 درصد موارد پاتولوژیک پس از درمان نقش اصلی را ایفا می کند.